Αριθμός 1794/1994

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ Δ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 2 Νοεμβρίου 1993 με την εξής σύνθεση : Χ. Φατούρος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος  του  Δ΄ Τμήματος, Χρ. Γεραρής,  Π. Χριστόφορος,  Σ. Χαραλαμπίδης, Γ. Ανεμογιάννης, Σύμβουλοι,  Δ. Πετρούλιας, Δ. Γρατσίας, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Μ. Καλαντζής, Γραμματέας του Δ Τμήματος.

Γ ι α να δικάσει την από 27 Νοεμβρίου 1992 αίτηση :

τ  ω  ν  1)  Ε.  Τ.-Μ., κατοίκου Κατιρλή Καλαμαριάς, οδός Προύσσης αρ.  22,  η  οποία  παρέστη  με  τον δικηγόρο  Χρ.  Πολίτη  (Α.Μ. 2740), που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 2) Α. Χ., κατοίκου Κατιρλί  Καλαμαριάς,  οδός  Προύσσης και  Αγ.   Ιωάννου  αρ.   18,  η  οποία  δεν παρέστη,  3)  Α. Λ.-Μ., κατοίκου Κατιρλί Καλαμαριάς, οδός  Μουδανιών αρ.  13,  4) Β. Γ. Π., κατοίκου Κατιρλί Καλαμαριάς, οδός Προύσσης αρ.  20,  5)  Α. Γ. Π., κατοίκου Κατιρλί Καλαμαριάς, οδός  Μαρμαρά αρ. 5, 6) Α. Ν. Π., κατοίκου Κατιρλί Καλαμαριάς, οδός Προύσσης αρ. 13, 7) Η. Δ. Μ., κατοίκου Κατιρλί Καλαμαριάς, οδός Πασαλίδη αρ. 27, 8) Π. Γ., κατοίκου  Κατιρλί Καλαμαριάς, οδός Προύσσης αρ.  14 και 9) Σωματείου με την επωνυμία "Σ. Κ. Θ. - Ά.Ι.Π.", που εδρεύει στο Δήμο Καλαμαριάς  της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο πιο πάνω δικηγόρο Χρ. Πολίτη, που τον διόρισαν με πληρεξούσια,

κ  α  τ  ά  των  :  1)  Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Γ.  Λιλαίο (Α.Μ.  258), που τον διόρισε με απόφασή  της η Διαρκής Ιερά Σύνοδος και 2) Δήμου Καλαμαριάς, ο οποίος δεν παρέστη,

κ α ι  κατά των παρεμβαινόντων : 1) Ιεράς  Μητροπόλεως Ν. Κρήνης και Καλαμαριάς, που εδρεύει στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης και 2) Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καλαμαριάς, που εδρεύει στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, οδός Μουδανιών και Αγίου Ιωάννου, οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Ηλία Παπανικολάου (Α.Μ.  1424), που τον διόρισαν με απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν  να ακυρωθούν : 1) η 1246/29-7-1992 πράξη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της  Ελλάδος περί χορηγήσεως αδείας κατεδαφίσεως του Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου Καλαμαριάς, 2) η 1233/17-7-1992 πράξη της ιδίας Ιεράς  Συνόδου, αδείας ανεγέρσεως, εν συνεχεία, νέου ναού και 3) κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της  εκθέσεως του Εισηγητή, Παρέδρου Δ. Γρατσία. Κατόπιν  το  δικαστήριο άκουσε  τον πληρεξούσιο των αιτούντων που παρέστησαν, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά  τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως  και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο της Εκκλησίας της Ελλάδος  και τον πληρεξούσιο των παρεμβαινόντων, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της. Μετά τη  δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου, κ α ι,

Α φ ο ύ  μ ε λ έ τ η σ ε  τ α  σ χ ε τ ι κ ά  έ γ γ ρ α φ α

Σ κ έ φ θ η κ ε  κ α τ ά  τ ο  ν ό μ ο

1.  Επειδή για την άσκηση της κρινομένης  αιτήσεως έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη  (1665679 και 1665680/92 διπλότυπα εισπράξεως της Δ.Ο.Υ. Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών) και το παράβολο(607128 και 2465515/92 ειδικά έντυπα παραβόλου).

2. Επειδή με την υπ' αριθμ. 994/7-11-1990 άδεια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος επετράπη η ανέγερση νέου ιερού ναού στην θέση του υφισταμένου παλαιού  ενοριακού ναού του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καλαμαριάς (Κατιρλί)  της Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς, ενώ με την υπ' αριθμ. 1056/28-4-1991 άδεια της αυτής Αρχής επετράπη η κατεδάφιση του ως άνω παλαιού ναού. Ακολούθησε η έκδοση της υπ' αριθμ.   ΔΠ/ΠΜ/59356/1831/90/2-9-1991 αποφάσεως του Νομάρχη Θεσσαλονίκης με τίτλο "Αναθεώρηση τμήματος του σχεδίου πόλεως του Δήμου Καλαμαριάς Ν. Θεσσαλονίκης" (Δ 671/3-10-1991), με την οποία, μεταξύ άλλων, τροποποιήθηκε δια μετατοπίσεως της οικοδομικής γραμμής, το  διάγραμμα καλύψεως του ακινήτου επί του οποίου έχει ανεγερθεί ο αναφερθείς παλαιός ναός, και κατέστη δυνατή η ανέγερση μεγαλύτερου ναού στην ίδια θέση. Στη συνέχεια, εν όψει του υπ' αριθμ. 1560/20-3-1992 εγγράφου του Υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης, κατά το οποίο ο υπό κατεδάφιση παλαιός ναός δεν μπορεί να θεωρηθεί διατηρητέο κτίριο καθώς και του υπ' αριθμ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ.34/16133/323/3-4-1992 εγγράφου του Υπουργείου Πολιτισμού, περί μη κηρύξεως του αυτού ναού ως έργου τέχνης χρήζοντος ειδικής κρατικής προστασίας, εκδόθηκε η υπ' αριθμ.
1178/20-4-1992 άδεια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, περί κατεδαφίσεως του εν λόγω ναού και η υπ' αριθμ. 1179/20-4-1992 άδεια του αυτού οργάνου, περί ανεγέρσεως νέου ναού στην  ίδια θέση. Στη συνέχεια όμως, μετά τήρηση του προβλεπομένου στο νόμο (άρθρο 47 παρ. 2 του Ν. 590/77, Α 146, όπως έχει συμπληρωθεί με το άρθρο 29 παρ. 7 του Ν.   1577/85,  Α΄210) τύπου της γνωμοδοτήσεως της οικείας Επιτροπής Πολεοδομικού και  Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (βλ.  το υπ' αριθμ.  26/23-6-1992 Πρακτικό της Επιτροπής  Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου Κεντρικού Τομέα της Διευθύνσεως Πολεοδομίας της  Νομαρχίας Θεσσαλονίκης) εκδόθηκε νέα, υπ' αριθμ. 1233/17-7-1992 άδεια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, περί  ανεγέρσεως νέου ιερού ναού στην θέση του  υφισταμένου παλαιού ναού του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καλαμαριάς καθώς και νέα, υπ' αριθμ. 1240/29-7-1992 άδεια της  αυτής Αρχής, περί κατεδαφίσεως του  παλαιού ναού. 'Ηδη, με την υπό κρίση αίτηση, συμπληρωθείσα με το από 6-1-1993 δικόγραφο προσθέτων λόγων και εισαγομένη ενώπιον της επταμελούς συνθέσεως του Τμήματος κατόπιν της υπ' αριθμ. 692/1993  αποφάσεως του Τμήματος υπό πενταμελή σύνθεση, ζητείται η ακύρωση των ανωτέρω υπ' αριθμ. 1233/17-7-1992 και 1240/29-7-1992 αδειών (της τελευταίας μνημονευομένης  στο δικόγραφο, εκ προφανούς παραδρομής, υπό τα στοιχεία 1246/29-7-1992).

3. Επειδή στη δίκη παρεμβαίνουν με κοινό δικόγραφο η Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς και ο Ενοριακός Ιερός Ναός
Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καλαμαριάς, που  αποτελούν κατά νόμο Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (βλ. άρθρα 1 παρ. 4 και 36 παρ. 1 του Ν. 590/77 και άρθρο 2 παρ. 1 του υπ' αριθμ. 8/28-9-1979  /  5-1-1980 Κανονισμού της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος "Περί Ιερών
Ναών και Ενοριών", Α 1). Η παρέμβαση  ασκείται με πρόδηλο έννομο συμφέρον,  δοθέντος ότι, κατά τα ήδη εκτεθέντα, οι προσβαλλόμενες άδειες αφορούν στην ανέγερση του νέου ενοριακού ναού του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καλαμαριάς και στην κατεδάφιση του υφισταμένου, ο οποίος
υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς.

4. Επειδή, με την υπ' αριθμ. 692/1993 απόφαση του Τμήματος υπό πενταμελή σύνθεση, η υπό κρίση αίτηση απερρίφθη, κατά το μέρος που αφορά στην Α. Χ. (δεύτερη των αιτούντων), λόγω μη νομιμοποιήσεως υπ' αυτής του δικηγόρου  που υπογράφει το δικόγραφο της αιτήσεως.  Κατά συνέπεια, η υπό κρίση αίτηση εισάγεται
ενώπιον της επταμελούς συνθέσεως του Τμήματος κατά το μέρος που αφορά
στους λοιπούς, πλην της ανωτέρω, αιτούντες.

5. Επειδή οι προσβαλλόμενες άδειες, εκ των οποίων η υπ' αριθμ. 1233/17-7-1992 (άδεια  ανεγέρσεως νέου ναού) εκδόθηκε κατόπιν  νεωτέρου στοιχείου, ήτοι της (επιβαλλομένης άλλωστε εκ του νόμου) γνωμοδοτήσεως   της οικείας Επιτροπής Πολεοδομικού και
Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, ενώ η υπ' αριθμ.   1240/29-7-1992 (άδεια κατεδαφίσεως του  υφισταμένου ναού) εκδόθηκε εν όψει ακριβώς  της εκδόσεως της ανωτέρω νέας αδείας ανεγέρσεως ναού, αντικατέστησαν τις
προγενέστερες (υπ' αριθμ. 1178/20-4-1992 και 1179/20-4-92) άδειες της Ιεράς  Συνόδου με το αυτό αντικείμενο και έχουν,  ως εκ τούτου, εκτελεστό χαρακτήρα, είναι δε, ως εκ της εκτεθείσης σχέσεώς των,    συναφείς.

6. Επειδή, εκ των αιτούντων ως προς τους οποίους εισάγεται η υπόθεση ενώπιον της επταμελούς συνθέσεως του Τμήματος,  οι
Ε. Τ.-Μ., Α. Λ.-Μ., Β. Π., Α. Π., Α.Π., Η.Μ. και Π. Γ. φέρονται ως περίοικοι του υφισταμένου ναού, ενώ το αιτούν σωματείο  "Σ. Κ. Θ.- Ά. Ι.Π." έχει κατά το καταστατικό
του ως σκοπό, μεταξύ άλλων και "την δημιουργία των προϋποθέσεων για την διαφύλαξη, έρευνα και προβολή της παράδοσης του τόπου καταγωγής
των μελών του" (Κατιρλί  Μικράς  Ασίας),  όπως δε προκύπτει από τα στοιχεία του  φακέλου, ο ιερός ναός του Αγίου Ιωάννου  Προδρόμου Καλαμαριάς ιδρύθηκε  το  πρώτον από πρόσφυγες προερχομένους από το Κατιρλί της Μικράς Ασίας. Υπό τα δεδομένα αυτά, οι ως άνω αιτούντες
ασκούν την υπό κρίση αίτηση με έννομο συμφέρον, είναι δε απορριπτέα ως
αβάσιμα τα προβαλλόμενα υπό των παρεμβαινόντων περί του αντιθέτου,    καθώς και τα προβαλλόμενα από την  Εκκλησία της Ελλάδος περί καταχρηστικής  ασκήσεως της αιτήσεως αυτής. Οι αιτούντες ομοδικούν, εξ άλλου, παραδεκτώς, εφ'  όσον προβάλλουν κοινούς λόγους  ακυρώσεως, ερειδομένους επί της αυτής νομικής και πραγματικής βάσεως.

7. Επειδή το Ν.Δ/γμα της 17/28-12-1923  "Περί ενοριακών ναών και εφημερίων" (Α 382) όριζε στο άρθρο 44 ότι : "Προς
ανέγερσιν... ιερών ναών... απαιτείται : 1.  Αναγραφή της σχετικής δαπάνης ή της εκτάκτου πιστώσεως κατά τα κεκανονισμένα  εις τον οικείον προϋπολογισμόν. 2. Ειδική πράξις της οικείας Ενοριακής Επιτροπείας.  3. Γνωμοδότησις του οικείου Μητροπολιτικού Συμβουλίου περί  της ανάγκης του έργου. 4. Θεώρησις της μελέτης παρά της αρμοδίας τεχνικής  υπηρεσίας του Υπουργείου των Εκκλησιαστικών  κ.λπ. 5. Έγκρισις του Υπουργού των Εκκλησιαστικών κ.λπ", ενώ ο επακολουθήσας
Ν. 5148/31 "Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως  του Ν.Δ/τος της 17-12-1923 κ.λπ" (Α΄  234), προέβλεπε στο άρθρο 22(κωδικοποιηθέν εν συνεχεία ως άρθρο 60  του Π.Δ/τος της  6-9/13-10-1931 "Περί
κωδικοποιήσεως των περί ενοριακών ναών κ.λπ. διατάξεων", Α΄ 363) τα εξής : "Απαγορεύεται του λοιπού η ανέγερσις ναών εν γένει ... άνευ αδείας και εγκρίσεως της  σχετικής μελέτης παρά του Υπουργού της
Παιδείας και των Θρησκευμάτων. Προς  παροχήν της ως άνω αδείας, προκειμένου περί έργων ναών... προαπαιτείται : (1)  Αναγραφή της σχετικής δαπάνης εις τον οικείον προϋπολογισμόν του ναού... (2)
Ειδική πράξις της Ενοριακής Επιτροπείας...  (3) Γνωμοδότησις του οικείου Μητροπολιτικού Συμβουλίου... περί της ανάγκης του έργου (4) Θεώρησις της  μελέτης παρά του εν τη Δ/νσει Θρησκευμάτων Γραφείου Εκκλησιαστικής   Αρχιτεκτονικής του Υπουργείου Παιδείας    και Θρησκευμάτων". Ακολούθησε ο Α.Ν.   1369/38  "Περί  Ιερών Ναών και Εφημερίων" (Α 317), ο οποίος όριζε στο  άρθρο 41 ότι "1. Δια την ανέγερσιν παντός  Ναού οιουδήποτε δόγματος απαιτείται  άδεια του αρμοδίου κατά περιφέρειαν Μητροπολίτου και έγκρισις του Υπουργείου
Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας... 2 ...".  Η διάταξη αυτή έπαυσε να ισχύει από της θεσπίσεως του Α.Ν. 2200/40 "Περί  ιερών ναών και εφημερίων" (Α΄ 42), με το άρθρο 24 παρ. 1 του οποίου εισήχθη η
εξής, παρεμφερής προς την ανωτέρω, διάταξη : "Προς ανέγερσιν παντός ναού ή  άλλου χώρου λατρείας οιουδήποτε  θρησκεύματος ή δόγματος απαιτείται άδεια της αρμοδίας εκκλησιαστικής Αρχής και  έγκρισις του υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας...". Εν τούτοις, με το
άρθρο 9 του Ν.Δ/τος 586/41 (Α΄ 350), κυρωθέντος εξ υπαρχής με την υπ' αριθμ.   184/46 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου  (Α΄ 112), η ως άνω διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Α.Ν. 2200/40 αντικαταστάθηκε  με την προϊσχύσασα διάταξη του άρθρου 41 του Α.Ν. 1369/38. Περαιτέρω, το άρθρο 25 του Α.Ν. 2200/40, συμπληρωθέν με το άρθρο 1 του Ν.Δ/τος 1300/42  (Α΄  111), κυρωθέντος με την μνημονευθείσα  ήδη Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, όριζε τα εξής : "1.  Απαγορεύεται  η  εκτέλεσις έργων ανεγέρσεως ναών ... άνευ προηγουμένης εγκρίσεως της σχετικής  μελέτης υπό του Υπουργείου Θρησκευμάτων  και  Εθνικής Παιδείας. Η σχετική έγκρισις  χορηγείται μετά γνωμοδότησιν περί της ανάγκης του έργου του οικείου  μητροπολιτικού συμβουλίου. 2. Αι μελέται
συντάσσονται  απαραιτήτως υπό διπλωματούχου μηχανικού ή αρχιτέκτονος,
υποβάλλονται δε εις το Υπουργείον Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας
δια του μητροπολιτικού συμβουλίου εις τριπλούν...  Αι μελέται εγκρίνονται υπό του Υπουργού Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας... 3. Τα κατά τόπους γραφεία σχεδίου πόλεων του Υπουργείου Συγκοινωνίας έχουσιν αρμοδιότητα μόνον επί του πολεοδομικού μέρους των εκτελουμένων έργων, των σχετικών αδειών χορηγουμένων υπό της αρμοδίας προς έγκρισιν των εκκλησιαστικών  έργων Αρχής, δια της εγκρίσεως της μελέτης.  Αι αρμοδιότητες των υπηρεσιών  Αντιαεροπορικής  Αμύνης και Πολεοδομικής
Επιτροπής διατηρούνται εν ισχύϊ. 4.... Πάντα τα Εκκλησιαστικά έργα... υπάγονται εις την Διεύθυνσιν Θρησκευμάτων. Κατά την υποβολήν της μελέτης ανεγέρσεως νέου Ναού... πλην της μελέτης απαιτείται και
τοπογραφικόν διάγραμμα ... εν ω εμφαίνεται η θέσις του Ναού ... εν σχέσειμε τας πέριξ οδούς και τας οικοδομικάς γραμμάς. Το τοπογραφικόν τούτο διάγραμμα θεωρείται  πρώτον από το αρμόδιον γραφείον σχεδίου
πόλεως, όπερ ελέγχει τούτο μόνον από  απόψεως εφαρμογής του σχεδίου πόλεως".   Τέλος, από τα άρθρα 1 και 2 του Β.Δ/τος της 23/23-11-1956 "Περί επεκτάσεως των   αρμοδιοτήτων των Νομαρχών επί θεμάτων
αρμοδιότητος του Υπουργείου Εθνικής  Παιδείας και Θρησκευμάτων" (Α΄286), εκδοθέντος βάσει του άρθρου 4 του Ν. 3200/55 "Περί διοικητικής αποκεντρώσεως"  (Α΄  97), προκύπτει ότι η κατά το μνημονευθέν άρθρο 24 του Α.Ν. 2200/40  αρμοδιότητα του Υπουργού Εθνικής  Παιδείας και Θρησκευμάτων προς χορήγηση  αδείας ανεγέρσεως "παντός ναού ορθοδόξου
δόγματος" περιήλθε στους οικείους  Νομάρχες, εξαιρουμένων μόνον των
εντός της περιοχής της τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης ανεγειρομένων ναών,
η  άδεια  ανεγέρσεως των οποίων  εξακολούθησε να χορηγείται από τον
Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

8. Επειδή, εξ άλλου, ο επακολουθήσας υπ'  αριθμ. 2/28-4-1969 / 19-9-1970 Κανονισμός της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της
Ελλάδος "Περί Ιερών Ναών, Ενοριών και  Εφημερίων" (Α΄ 193), εκδοθείς βάσει της  εξουσιοδοτήσεως του άρθρου 32 παρ. 2 του Ν.Δ/τος 126/69 "Περί Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος" (Α΄ 27), προέβλεψε στο άρθρο 28 τα εξής : "1. Δια την ανέγερσιν παντός Ναού απαιτείται
άδεια του αρμοδίου κατά περιφέρειαν  Αρχιερέως της Εκκλησίας της Ελλάδος... 2 ... 3. Απαγορεύεται η εκτέλεσις έργων ανεγέρσεως
Ναών... άνευ προηγουμένης εγκρίσεως της σχετικής μελέτης υπό της παρά τω Ο.Δ.Δ.Ε.Π. Ενιαίας Τεχνικής Υπηρεσίας της Εκκλησίας. Η σχετική έγκρισις χορηγείται μετά γνωμοδότησιν περί της ανάγκης του  έργου του οικείου Μητροπολιτικού  Εκκλησιαστικού Συμβουλίου. 4. Τα κατά τόπους Γραφεία Σχεδίου πόλεων του  Υπουργείου Δημοσίων Έργων έχουσιν
αρμοδιότητα μόνον επί του πολεοδομικού μέρους των εκτελουμένων έργων, των σχετικών αδειών χορηγουμένων υπό της αρμοδίας προς έγκρισιν των Εκκλησιαστικών 'Εργων παρά τη Ιερά Συνόδω Επιτροπής, δια της εγκρίσεως της  μελέτης. Αι αρμοδιότητες των υπηρεσιών Αντιαεροπορικής Αμύνης και
Πολεοδομικής Επιτροπής διατηρούνται εν ισχύϊ. 5... ". Ακολούθησε η έκδοση του Ν. 590/77 "Περί του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος" (Α΄ 146), ο οποίος  ορίζει στο άρθρο 47 παρ. 2, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 29 παρ. 7 του Ν. 1577/85, τα εξής : "Δια την ανέγερσιν... Ιερών Ναών... την σχετικήν άδειαν χορηγεί  ο ΟΔΕΠ δια της εγκρίσεως της σχετικής  μελέτης υπό της αρμοδίας Τεχνικής Υπηρεσίας αυτού, μετά γνωμοδότησιν της παρ' αυτώ Επιτροπής Έργων και της κατά  τόπον αρμοδίας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων  Έργων. Τα κατά τόπους Γραφεία Σχεδίου Πόλεως έχουν αρμοδιότητα μόνον επί της
εφαρμογής των όρων δομήσεως", ενώ με τον υπ' αριθμ. 8/1980 Κανονισμό της Ιεράς  Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος "Περί Ιερών Ναών και Εφημερίων" (Α΄ 1), εκδοθέντα βάσει της εξουσιοδοτήσεως του  άρθρου 36 παρ. 6 του ανωτέρω νόμου, ορίσθηκε ότι το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Ενοριακού Ιερού Ναού αποφασίζει και "περί ανεγέρσεως ναού" (άρθρο 9 παρ. 3 εδ. α) καθώς και ότι "Δια την ανέγερσιν παντός Ναού απαιτείται άδεια του αρμοδίου κατά περιφέρειαν Μητροπολίτου της Εκκλησίας  της Ελλάδος. Πάσα κατά παράβασιν της  ανωτέρω διατάξεως επιχειρουμένη
ανέγερσις εμποδίζεται υπό της Αστυνομικής  Αρχής, ο δε τυχόν ανεγειρόμενος ούτως  Ι. Ναός κατεδαφίζεται παρά της Αστυνομικής Αρχής συμφώνως τω Νόμω" (άρθρ. 15 παρ. 1). Τέλος, με το άρθρο πρώτο  του  Ν.
1811/88  (Α΄  231) κυρώθηκε και απέκτησε  ισχύ νόμου η από 11-5-1988 σύμβαση, συναφθείσα μεταξύ του Ελληνικού  Δημοσίου και της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και έχουσα ως αντικείμενο την παραχώρηση στο Δημόσιο της δασικής και αγροτολιβαδικής περιουσίας  των δεσμευομένων από την σύμβαση Ιερών Μονών. Με το άρθρο τρίτο παρ. 1 του
αυτού νόμου ορίσθηκε ότι από της κυρώσεως  της ως άνω συμβάσεως καταργείται ο   Οργανισμός Διοικήσεως Εκκλησιαστικής   Περιουσίας (Ο.Δ.Ε.Π.) - ως άλλωστε  προέβλεπε και η κυρωθείσα σύμβαση - οι δε
μόνιμοι υπάλληλοι του Οργανισμού μετατάσσονται και οι υπηρετούντες  σ' αυτόν με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου μεταφέρονται σε υπηρεσίες αρμοδιότητος  των Υπουργείων Εθνικής Παιδείας και   Θρησκευμάτων, Γεωργίας και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σύμφωνα με τις ειδικώτερες σχετικές ρυθμίσεις των παρ. 3 έως 8 του αυτού άρθρου.

9. Επειδή από τις παρατεθείσες διατάξεις προκύπτει ότι υπό το προ της θεσπίσεως του υπ' αριθμ. 2/1970 Κανονισμού της Ιεράς  Συνόδου καθεστώς, προς ανέγερση ιερού ναού της επικρατούσης θρησκείας απητείτο, πλην της αδείας της οικείας εκκλησιαστικής  αρχής, και άδεια πολιτειακού οργάνου, ήτοι του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και    Θρησκευμάτων ή του Νομάρχη (κατά τις διακρίσεις των άρθρων 1 και 2 του Β.Δ/τος  της 23/23-11-1956), χορηγουμένη, κατόπιν   εγκρίσεως της σχετικής τεχνικής μελέτης, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου
Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ή της  Νομαρχίας, αντιστοίχως. Ακολούθως, με το άρθρο 28 παρ. 3 του υπ' αριθμ. 2/1970 Κανονισμού ορίσθηκε ότι η αρμοδιότητα της εγκρίσεως μελέτης ανεγέρσεως ιερού ναού της επικρατούσης  θρησκείας περιέρχεται στην Τεχνική  Υπηρεσία της Εκκλησίας, ήτοι σε υπηρεσία  του λειτουργούντος στο πλαίσιο της   διοικητικής οργανώσεως της Εκκλησίας  Οργανισμού Διοικήσεως και Διαχειρίσεως  της Εκκλησιαστικής Περιουσίας" (Ο.Δ.Δ.Ε.Π., βλ. σχετικώς άρθρο 42 παρ. 6 εδ. β του Ν.Δ/τος 126/69, άρθρο 11 παρ. 1, 5 και 6 του Κανονισμού 4/69, Α΄ 158, όπως είχε  τροποποιηθεί με το άρθρο 1 του Κανονισμού 37/72, Α΄ 71 και άρθρο 14 της Κανονιστικής Διατάξεως 2/69, Α΄158, όπως είχε αντικατασταθεί με τα άρθρα 1 παρ. 5 της Κανονιστικής
Διατάξεως 29/72, Α΄ 71 και 1 παρ. 1 της Κανονιστικής Διατάξεως 64/76, Α΄31) την αυτή δε, κατά βάση, ρύθμιση του ζητήματος  περιέλαβε και ο ισχύων Καταστατικός  Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος (Ν. 590/77), ο οποίος ορίζει στο άρθρο 47 παρ. 2, ότι η άδεια ανεγέρσεως ιερού ναού  χορηγείται από τον Ο.Δ.Ε.Π. (νεώτερη επωνυμία του Ο.Δ.Δ.Ε.Π., βλ. άρθρο 46 παρ. 5 του Ν. 590/77), δια της εγκρίσεως της σχετικής μελέτης από την Τεχνική Υπηρεσία του Οργανισμού, κατόπιν γνώμης της "παρά  τω ΟΔΔΕΠ" Επιτροπής Έργων. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και εφ' όσον δια του
Ν. 1811/88 επήλθε κατάργηση του Ο.Δ.Ε.Π., η οποία, ως εκ του καθολικού χαρακτήρος της (πρβλ. ΣτΕ 3646/89, 2335/93), περιέλαβε και την Τεχνική Υπηρεσία του Οργανισμού (στην οποίαν υπήγετο και το Γραφείο Ναοδομίας, βλ. άρθρο 14 παρ. 1 εδ.  Δ του υπ' αριθμ. 14/1981 Κωδικοποιημένου
Κανονισμού της Ιεράς Συνόδου "Περί Ο.Δ.Ε.Π.", Α΄ 11/2-2-1982, όπως είχε
αντικατασταθεί με το άρθρο 7 του υπ' αριθμ. 30/1985 Κανονισμού, Α΄227), δεν προεβλέφθη δε ειδικώς η άσκηση, από άλλο όργανο, της κατά το άρθρο 47 παρ. 2 του  Ν. 590/77 αποφασιστικής αρμοδιότητος του
Οργανισμού (του οποίου μάλιστα οι   τεχνικοί υπάλληλοι, ήτοι αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί κ.λ.π. μετετάγησαν σε υπηρεσίες του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., βλ. άρθρο  τρίτο παρ. 1 εδ. γ του Ν. 1811/88), η
αρμοδιότητα της χορηγήσεως αδείας   ανεγέρσεως ιερού ναού της επικρατούσης   θρησκείας, δια της εγκρίσεως της οικείας  τεχνικής μελέτης, πρέπει να θεωρηθεί περιελθούσα στις υπαγόμενες στο  Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και  Δημοσίων Έργων (ή εποπτευόμενες υπό
τούτου) υπηρεσίες, στις οποίες ανήκει,  βάσει των οικείων γενικών διατάξεων, η  αρμοδιότητα χορηγήσεως των αδειών εκτελέσεως δομικών έργων κατόπιν ελέγχου των σχετικών μελετών. Η ερμηνεία αυτή των
κρισίμων εν προκειμένω διατάξεων δεν κλονίζεται από τα οριζόμενα στο άρθρο 3 παρ. 2 της κυρωθείσης με τον Ν. 1811/88 συμβάσεως (το οποίο, αναφερόμενο στην περιέλευση της περιουσίας του Ο.Δ.Ε.Π. στην Εκκλησία της Ελλάδος και στην υπεισέλευση της τελευταίας στα δικαιώματα και τις    υποχρεώσεις του Οργανισμού ως προς ορισμένα περιουσιακά στοιχεία των Ιερών Μονών, δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως αναφερόμενο και στην τύχη των διοικητικών  αρμοδιοτήτων του καταργουμένου Ο.Δ.Ε.Π.), συνάδει δε κατά πάντα προς την κατοχυρουμένη στο άρθρο 3 του Συντάγματος αυτοδιοίκηση της Εκκλησίας,  δεδομένου ότι παραφυλάσσεται, πάντως, η  συναφής αρμοδιότητα του οικείου Μητροπολίτου (βλ. άρθρ.  15 παρ. 1 του  υπ'
αριθμ. 8/80 Κανονισμού της Ιεράς  Συνόδου), αφορώσα στην χορήγηση
αδείας, η οποία, εκδιδομένη κατόπιν  εξετάσεως του ζητήμαατος της ανεγέρσεως  ιερού ναού από απόψεως εκκλησιαστικής  νομοθεσίας και τάξεως, αποτελεί προϋπόθεση της νομίμου εκδόσεως, από την  πολεοδομική αρχή, της αδείας ανεγέρσεως του ναού. Τέλος, επιρροή στην κρίση της
παρούσης υποθέσεως δεν μπορεί να ασκήσει, ως  μεταγενέστερος των προσβαλλομένων  πράξεων, ο υπ' αριθμ. 66/1993 Κανονισμός της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος "Λειτουργία Γραφείου Ναοδομίας  και εκτελέσεως Εκκλησιαστικών Τεχνικών  Έργων" (ΦΕΚ 47/6-4-1993, τ. Α),
δεδομένου και του ότι οι διατάξεις κατ' επίκληση των οποίων εξεδόθη δεν παρέχουν, εν πάση περιπτώσει, εξουσία  εισαγωγής ρυθμίσεων αναδρομικής ισχύος.

10. Επειδή, εν όψει των εκτεθέντων στην  προηγουμένη σκέψη, η προσβαλλομένη  άδεια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της
Ελλάδος, με την οποία επετράπη, κατόπιν  εγκρίσεως της σχετικής τεχνικής μελέτης, η  ανέγερση του νέου ιερού ναού του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Καλαμαριάς, έχει εκδοθεί από καθ' ύλην αναρμόδιο όργανο  και πρέπει  για τον λόγο αυτό, εξεταζόμενο και αυτεπαγγέλτως, να ακυρωθεί. Κατόπιν  τούτου, αποβαίνει ακυρωτέα και η προσβαλλομένη   άδεια κατεδαφίσεως του υφισταμένου ιερού ναού, εκδοθείσα εν όψει ακριβώς της
εκδόσεως της ακυρουμένης ήδη αδείας ανεγέρσεως νέου Ναού, παρέλκει δε
ως αλυσιτελής η εξέταση των προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως.

11.  Επειδή, κατά ταύτα, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση κατά το μέρος  που αφορά στους αιτούντες ως προς τους
οποίους εισήχθη η υπόθεση ενώπιον της  επταμελούς συνθέσεως του Τμήματος και  να απορριφθεί, κατά το αντίστοιχο μέρος, η ασκηθείσα παρέμβαση.

12. Επειδή, εκτιμωμένων των συνθηκών της  υποθέσεως, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν  πρέπει να χωρήσει στην επιδίκαση δικαστικής δαπάνης (άρθρο 39 παρ. 1 εδ. β του Π.Δ/τος 18/89, Α΄ 8).

Δ ι α  τ α ύ τ α

Δέχεται την αίτηση κατά το μέρος που  αφορά στους αιτούντες ως προς τους  οποίους εισήχθη η υπόθεση ενώπιον της
επταμελούς συνθέσεως του Τμήματος. Ακυρώνει, κατά το αιτιολογικό :  (1)  Την  υπ'  αριθμ. 1233/17-7-1992 άδεια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος περί
ανεγέρσεως νέου ναού στην θέση του υφισταμένου παλαιού ναού του Αγίου
Ιωάννου του Προδρόμου Καλαμαριάς και (2) Την υπ' αριθμ. 1240/29-7-1992 άδεια της  Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος περί κατεδαφίσεως του ως άνω παλαιού ναού. Απορρίπτει την παρέμβαση κατά το μέρος που στρέφεται κατά των αιτούντων ως προς τους οποίους γίνεται δεκτή η αίτηση. Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου στους αιτούντες ως προς τους οποίους γίνεται δεκτή η αίτηση. Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 18 Νοεμβρίου 1993 και 17 Μαρτίου 1994 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της
31ης Μαϊου 1994.

Ο Πρόεδρος του Δ΄ Τμήματος 

Χρ. Φατούρος

Ο Γραμματέας του Δ΄ Τμήματος

Μ. Καλαντζής