Αριθμός 3351/1996

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ Γ'

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 26 Ιανουαρίου 1995, με την εξής σύνθεση : Κ.Μ. Χαλαζωνίτης, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Γ' Τμήματος, Ν. Παπαδημητρίου, Π.Ν. Φλώρος, Σύμβουλοι, Μ. Γκορτζολίδου, Γ. Τσιμέκας, Πάρεδροι. Α. Γαϊτάνης, Γραμματέας του Γ' Τμήματος.

Γ ι α να δικάσει την από 17ης Ιανουαρίου 1989 έφεση :

Τ ο υ Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ο οποίος παρέστη με την Μ. Ανδροβιτσανέα, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,

κ α τ ά  του Π.Κ., κατοίκου Κοζάνης, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Γ. Σ. (Α.Μ. 4198), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,

κ α ι  κατά της 88/1988 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγητού, Παρέδρου Μ. Γκορτζολίδου. Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την αντιπρόσωπο του εκκαλούντος Υπουργού, η οποία ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους εφέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η έφεση και τον πληρεξούσιο του εφεσιβλήτου, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της. Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου κ α ι

Α φ ο ύ  μ ε λ έ τ η σ ε  τ α  σ χ ε τ ι κ ά  έ γ γ ρ α φ α

Σ κ έ φ θ η κ ε  κ α τ ά  τ ο  Ν ό μ ο

1. Επειδή η κρινόμενη έφεση ασκείται κατά το νόμο ατελώς και χωρίς την καταβολή παραβόλου.

2. Επειδή με την έφεση αυτή ζητείται η εξαφάνιση της 88/1988 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Λαρίσης, με την οποία έγινε δεκτή αίτηση ακυρώσεως του εφεσιβλήτου κατά της 117/30.10.1987 αποφάσεως του Διευθυντού της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Κοζάνης, με την οποία ανακλήθηκε η 15/23.2.1987 απόφαση του ιδίου. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε χορηγηθεί στον εφεσίβλητο, συνεπεία της αναγνώρισης προϋπηρεσίας του από εννέα έτη, ως ιεροψάλτη του αριστερού χορού του Ιερού Ενοριακού Ναού Αγίου Παντελεήμονος του ομωνύμου χωριού του Νομού Φλωρίνης, με βάση την από 17 Μαρτίου 1987 βεβαίωση της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, το μισθολογικό κλιμάκιο 10 από 30.5.1985 και χρονοεπίδομα 52% στο μισθολογικό κλιμάκιο αυτό από 30.5.1986.

3. Επειδή, με τη διάταξη του άρθρου 16 παρ. 1 του ν. 1505/1984 (Α' 194) ορίζεται ότι : "Ως υπηρεσία για την εξέλιξη των υπαλλήλων στα μισθολογικά κλιμάκια του άρθρου 3, τη χορήγηση του επιδόματος χρόνου υπηρεσίας του άρθρου 9 και τον προσδιορισμό των αποδοχών των υπαλλήλων της παραγράφου 2 του άρθρου 15 του νόμου αυτού υπολογίζεται α) Η υπηρεσία που προσφέρθηκε στο Δημόσιο ή σε ν.π.δ.δ. ή Ο.Τ.Α. με σχέση δημοσίου δικαίου. β) Η προϋπηρεσία των υπαλλήλων σε υπηρεσίες της προηγούμενης περίπτωσης α με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, εφόσον αναγνωρίζεται συντάξιμη από τον οικείο συνταξιοδοτικό φορέα ή έχει ληφθεί υπόψη για τη βαθμολογική ή με οποιοδήποτε τρόπο μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου". Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 24 του ίδιου νόμου, η κατάταξη των υπηρετούντων υπαλλήλων στα μισθολογικά κλιμάκια του άρθρου 3 του νόμου αυτού και με βάση τον κλάδο στον οποίο ανήκουν ή αντιστοιχούν γίνεται με το συνολικό χρόνο υπηρεσίας τους προσμετρουμένης και της κατά το άρθρο 16 προϋπηρεσίας. Εξάλλου με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 6 του ιδίου νόμου ορίζεται ότι η μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου από κατώτερο μισθολογικό κλιμάκιο στο αμέσως ανώτερο γίνεται με πράξη του αρμοδίου για το διορισμό οργάνου που δεν δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Για τους υπαλλήλους που υπηρετούν σε υπηρεσίες της Νομαρχίας η πράξη χορήγησης των μισθολογικών κλιμακίων εκδίδεται από 1.1.1985 από τον οικείο Νομάρχη.

4. Επειδή σύμφωνα με το άρθρο 53 παρ. 4 του Κανονισμού της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (Β' 193) οι ιεροψάλτες είναι κατώτερος κλήρος της Εκκλησίας λόγω δε του ρόλου τους στην έκφραση της θείας λατρείας, η νομική σχέση τους με τον ενοριακό ναό, που είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, έχει χαρακτήρα δημοσίου δικαίου. Ως πνευματικοί όμως λειτουργοί της Εκκλησίας, δεν μπορεί να θεωρηθούν υπάλληλοι του ενοριακού ναού, ανεξαρτήτως του αν κατέχουν σ' αυτόν οργανική ή όχι θέση, για το λόγο δε αυτό δεν μπορεί επίσης να θεωρηθεί ότι παρέχουν ως ιεροψάλτες, υπηρεσία με σχέση ιδιωτικού δικαίου. Επομένως δεν ενέπιπταν σε καμμία από τις περιπτώσεις που αποκλειστικά περιγράφονται στις διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 1 του ν. 1505/1984, όπως ίσχυαν τότε, και δεν εδικαιούντο να συνυπολογίσουν, αν αποκτήσουν την ιδιότητα του τακτικού δημοσίου υπαλλήλου, τυχόν προϋπηρεσία τους ως ιεροψαλτών για την κατάταξή τους σε μισθολογικό κλιμάκιο και για τη χορήγηση του χρονοεπιδόματος (Σ.τ.Ε. 2919/1987 Ολ., 491/1993).

5. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ο εφεσίβλητος, καθηγητής του κλάδου ΤΕ1 της 2ης Τεχνικής Επαγγελματικής Σχολής Κοζάνης, με την από 16.2.1987 αίτησή του προς τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού Κοζάνης, ζήτησε να αναγνωρισθεί η προϋπηρεσία του ως ιεροψάλτου από 1.1.1957 μέχρι 31.12.1965 και, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, αφού γίνει νέα κατάταξη, να του χορηγηθούν τα αντίστοιχα μισθολογικά κλιμάκια και επίδομα χρόνου υπηρεσίας. Ο εφεσίβλητος είχε επισυνάψει στην αίτησή του και την 8/15.2.1987 βεβαίωση του Προέδρου του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Αγίου Παντελεήμονος της ομώνυμης κοινότητας της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης. Από τη βεβαίωση αυτή προκύπτει ότι είχε διατελέσει ιεροψάλτης του αριστερού χορού του ναού αυτού συνεχώς από 1.1.1957 μέχρι 31.12.1965, δηλαδή επί εννέα συνεχή έτη, ότι η υπηρεσία του αυτή υπήρξε έμμισθη και ασκήθηκε ως κύριο βιοποριστικό επάγγελμα και κατά πλήρες εκκλησιαστικό ωράριο και ότι διορισμός από την Ιερά Μητρόπολη δεν εκδόθηκε από αμέλεια των τότε Εκκλησιαστικών Συμβούλων του Ναού. Η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού Κοζάνης, θεωρώντας ικανό αποδεικτικό στοιχείο προϋπηρεσίας την βεβαίωση αυτή, εξέδωσε την 15/23.2.1987 πράξη, με την οποία χορήγησε στον εφεσίβλητο, μετά από νέα κατάταξη, το 10ο μισθολογικό κλιμάκιο από 30.5.1985 και επίδομα χρόνου υπηρεσίας 52%, στο κλιμάκιο αυτό από 30.5.1986. Στη συνέχεια η Διοίκηση (εγκύκλιος 13208/360/1985 άρθρ. 16 του Γ.Λ.Κ., έγγραφο του ΥΠΕΠΘ με αριθμό Δ2/23101/25.10.1985) δέχθηκε ότι "η προϋπηρεσία των υπαλλήλων ως τακτικών και έκτακτων ιεροψαλτών ή ιεροκηρύκων υπολογίζεται για μισθολογική εξέλιξη των υπαλλήλων (μισθολογικό κλιμάκιο και επίδομα χρόνου υπηρεσίας), υπό την προϋπόθεση ότι έχει παρασχεθεί κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα και κατά πλήρες ωράριο εργασίας, σύμφωνα με την 388/1984 απόφαση της Ολομελείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και τέλος, μόνο αυτή που έχει προσφερθεί μετά τη συμπλήρωση του 14ου έτους της ηλικίας το οποίο ήταν το κατώτατο όριο δυνατότητας εκμισθώσεως της εργασίας του ανηλίκου, σύμφωνα με το άρθρο 136 του Α.Ν. 2250/40 Α.Κ.". Η Διοίκηση δέχθηκε επίσης, ότι η συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών βεβαιώνεται στο οικείο πιστοποιητικό προϋπηρεσίας που εκδίδεται από το αρμόδιο όργανο (Μητροπολίτη) και ότι το πιστοποιητικό αυτό πρέπει να εκδίδεται βάσει αποδεικτικών στοιχείων (αποφάσεων πρόσληψης, απόλυσης κλπ.), που αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 64 του Α.Ν. 2200/40 και όχι με βάση απλές βεβαιώσεις που προσκομίζουν οι ενδιαφερόμενοι. Ενόψει αυτών, η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Κοζάνης υπέβαλε προς το ΥΠΕΠΘ το 987/18.3.87 έγγραφο ερώτημα σχετικά με την εγκυρότητα και την ισχύ, ως αποδεικτικών στοιχείων της προϋπηρεσίας ιεροψάλτου, των βεβαιώσεων του Προέδρου του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, του εφημερίου Ναού κλπ., οι οποίες φέρουν απλώς θεώρηση από τον οικείο Μητροπολίτη, καθώς και των πιστοποιητικών των Μητροπολιτών, στα οποία δεν αναφέρονται πράξεις διορισμού και απόλυσης, η έλλειψη των οποίων αποδίδεται στην αμέλεια των τότε Εκκλησιαστικών Συμβουλίων. Στο ερώτημα αυτό, το ΥΠΕΠΘ αποφάνθηκε (έγγραφο Δ2/4604/11.6.1987), ότι τα πιστοποιητικά προϋπηρεσίας που εκδίδονται από τον αρμόδιο Μητροπολίτη πρέπει να στηρίζονται σε αποφάσεις πρόσληψης - απόλυσης κλπ., που αναφέρονται στο άρθρο 64 του Α.Ν. 2200/1940 και να βεβαιώνεται σ' αυτά ότι η εν λόγω υπηρεσία έχει προσφερθεί κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα και κατά πλήρες ωράριο εργασίας. Ενόψει της γνώμης αυτής του ΥΠΕΠΘ, ο Διευθυντής της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Κοζάνης, με την προσβαλλόμενη 117/30.10.87 απόφασή του ανακάλεσε, ως προς τον εφεσίβλητο, την υπ' αριθ. 15/23.2.1987 απόφασή του, για το λόγο ότι τόσο η βεβαίωση του Προέδρου του Εκκλησιαστικού συμβουλίου του ναού, όσο και η βεβαίωση του Μητροπολίτη Φλωρίνης δεν μνημόνευε πράξη διορισμού και πράξη απολύσεως του εφεσιβλήτου ως ιεροψάλτη που να έχουν εκδοθεί κατά τις διατάξεις του άρθρου 64 του Α.Ν. 2200/1940.

6. Επειδή με την εκκαλουμένη απόφαση έγινε δεκτό ότι η προσβληθείσα με την αίτηση ακυρώσεως υπ' αριθ. 117/30.10.1987 απόφαση του Διευθυντού της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού Κοζάνης, με την οποία ανακλήθηκε η υπ' αριθ. 15/23.2.1987 απόφαση του ιδίου, στηρίζεται σε διαφορετική εκτίμηση των αυτών αποδεικτικών στοιχείων τα οποία ελήφθησαν υπόψη για την έκδοση της τελευταίας αυτής πράξεως (την δεύτερη φορά κρίθηκε ότι αυτά δεν ήταν επαρκή για την απόδειξη της προϋπηρεσίας του εφεσιβλήτου) και με τη σκέψη αυτή το Διοικητικό Εφετείο Λαρίσης ακύρωσε την προσβληθείσα ανακλητική απόφαση ως μη νόμιμη. Πλην όμως, εν όψει των αναφερθέντων στην προηγούμενη σκέψη, σύμφωνα με τα οποία οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν εδικαιούντο να συνυπολογίσουν τυχόν προϋπηρεσία τους ως ιεροψαλτών για την κατάταξή τους σε μισθολογικά κλιμάκια και για τη χορήγηση του χρονοεπιδόματος, το Διοικητικό Εφετείο όφειλε, προβαλλομένου λόγου περί παρανόμου ανακλήσεως, να εξετάσει πρώτα το νόμω βάσιμο του αιτήματος του ήδη εφεσιβλήτου περί αναγνωρίσεως της προϋπηρεσίας του ως ιεροψάλτου. Και τούτο διότι προϋπόθεση για την εξέταση λόγου σχετικού με τα αποδεικτικά στοιχεία της προϋπηρεσίας του εφεσιβλήτου ως ιεροψάλτου ήταν η προηγούμενη έρευνα σχετικά με το αν η προϋπηρεσία αυτή ήταν, κατά νόμο, αναγνωριστέα.

7. Επειδή, υπό τα δεδομένα αυτά κατά ψευδή ερμηνεία και εσφαλμένη εφαρμογή των κρισίμων διατάξεων έκρινε το Εφετείο με την εκκαλουμένη απόφασή του ότι η ενώπιον αυτού προσβληθείσα πράξη του Διευθυντή της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομου Κοζάνης, με την οποία ανακαλείται προηγούμενη απόφαση του ιδίου οργάνου περί αναγνωρίσεως εννεαετούς προϋπηρεσίας του αιτούντος ως ιεροψάλτου και, συνεπεία αυτής, εντάξεώς του στο 10ο μισθολογικό κλιμάκιο, καθώς και χορηγήσεως χρονοεπιδόματος 52% επί του 10ου μ.κ., ήταν μη νόμιμη και ακυρωτέα. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση έφεση και να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη απόφαση προεχόντως για το λόγο αυτό, ο οποίος δεν προβάλλεται μεν ευθέως, πλην η έρευνά του αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έρευνα του προβαλλομένου λόγου ακυρώσεως, κατά τον οποίο δεν μπορούσε να ληφθεί υπόψη η προϋπηρεσία του ιεροψάλτου, εφόσον δεν υπήρχε πράξη διορισμού του από το αρμόδιο όργανο.

7. Επειδή, μετά την εξαφάνιση της εκκαλουμένης αποφάσεως, πρέπει να εξετασθεί η από 10.5.1988 αίτηση ακυρώσεως του εφεσιβλήτου-αιτούντος, η οποία πρέπει να απορριφθεί ως νόμω αβάσιμη για τους εκτεθέντες ήδη λόγους, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του εφεσιβλήτου-αιτούντος, ως μη βασίμων.

Δ ι α  τ α ύ τ α

Δέχεται την υπό κρίση έφεση Εξαφανίζει την 88/1988 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Λαρίσης. Εκδικάζει την αίτηση ακυρώσεως, την οποία και απορρίπτει. Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου της αιτήσεως ακυρώσεως που είχε καταβληθεί από τον εφεσίβλητο-αιτούντα στην πρωτοβάθμια δίκη και

Επιβάλλει στον εφεσίβλητο-αιτούντα την δικαστική δαπάνη του Δημοσίου και των δύο βαθμών εκ δραχμών τριάντα δύο χιλιάδων πεντακοσίων (32.500). Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 22 Μαίου και 23 Ιουνίου 1995 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 27ης Ιουνίου 1996.

Ο Πρόεδρος του Γ' Τμήματος Κ.Μ. Χαλαζωνίτης

Ο Γραμματέας του Γ' Τμήματος Α. Γαϊτάνης