Αριθμός 603/1999

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ Γ'

 Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την 1 Οκτωβρίου 1998 με την εξής σύνθεση : Γ. Σταυρόπουλος, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος που είχε κώλυμα, Π. Ν. Φλώρος, Γ. Παπαμεντζελόπουλος, Π. Πικραμμένος, Χ. Ράμμος, Σύμβουλοι, Γ. Ποταμιάς, Π. Καρλή, Πάρεδροι. Αντ. Γαϊτάνης, Γραμματέας του Γ' Τμήματος.

Γ ι α  να δικάσει την από 22 Απριλίου 1996 αίτηση :

Τ η ς Ι. Μητρόπολης Νικοπόλεως & Πρεβέζης, η οποία παρέστη με τον Π. Καρούνο (Α.Μ. 2476), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,

κ α τ ά της Ι. Μητρόπολης Ά., η οποία δεν παρέστη.

Με την αίτηση αυτή η αιτούσα Μητρόπολη επιδιώκει να ακυρωθούν οι μισθοδοτικές καταστάσεις εκδοθείσες υπό του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ι. Μ. Ά., των Εφημερίων των ενοριακών Ι. Ν. της Ι. Μ. Ά., καθ' ό μέρος αναφέρονται και αφορούν τη μισθοδοσία των Εφημερίων των Ι. Ν. των ενοριών των Χ. Β., Γ., Ε., Κ., Κ., Κ., Ρ. και Χαλκιάδων των μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου, Μαρτίου και Απριλίου 1996, ως και του Δώρου Πάσχα 1996 και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου Γ. Σταυρόπουλου. Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την πληρεξούσιο της αιτούσας Μητρόπολης, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση. Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου κ α ι ,

Α φ ο ύ  μ ε λ έ τ η σ ε  τ α  σ χ ε τ ι κ ά  έ γ γ ρ α φ α

Σ κ έ φ θ η κ ε  κ α τ ά  τ ο  Ν ό μ ο

1. Επειδή για την κρινόμενη αίτηση έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη και το παράβολο (1054369, 70/1996 διπλότυπα της Δ.Ο.Υ. Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών, 2619550, 5513715 ειδικά έντυπα παραβόλου).

2. Επειδή με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση των μισθοδοτικών καταστάσεων που εκδόθηκαν από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας και αφορούν τη μισθοδοσία των εφημερίων των Ιερών Ναών Παναγίας Βλαχέρνας, Αγίου Δημητρίου Γραμμενίτσας, Αγίας Ελεούσας Γεφύρας, Ζωοδόχου Πηγής Καλαμιάς, Αγίας Τριάδας Κεραμάτων ή Κεραμωτών, Αγίου Γεωργίου Κωστακιών, Αγίου Νικολάου Ρόκας και Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Χαλκιάδων, των μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου, Μαρτίου και Απριλίου 1996 και του Δώρου Πάσχα 1996.

3. Επειδή νομίμως συζητείται η κρινόμενη αίτηση και χωρίς την παρουσία της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας, κατά της οποίας στρέφεται, δεδομένου ότι κοινοποιήθηκε προς αυτήν νομίμως αντίγραφο της αιτήσεως ακυρώσεως καθώς και της πράξης του Προέδρου περί ορισμού δικασίμου και εισηγητή (άρθρα 21 και 28 του Π. Δ/τος 18/1989).

4. Επειδή προβάλλεται ότι αναρμοδίως εκδόθηκαν οι πιο πάνω μισθοδοτικές καταστάσεις από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας, γιατί οι καταστάσεις αυτές έπρεπε να είχαν εκδοθεί από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο της αιτούσας Ιεράς Μητροπόλεως Νικοπόλεως και Πρεβέζης.

5. Επειδή κατά τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (ν. 590/1977, ΦΕΚ Α' 156), "1. ... 3. Εκάστη Μητρόπολις υποδιαιρείται εις ενορίας εχούσας ως κέντρον τον αντίστοιχον ενοριακόν ναόν" (άρθρο 11), "1. Η Ενορία μετά του ενοριακού ναού ως βασική μονάς οργανώσεως του εκκλησιαστικού βίου λογίζεται... ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. 2. Η Ενορία ιδρύεται δια Προεδρικού Διατάγματος... μετά σύμφωνον γνώμην του οικείου Μητροπολιτικού Συμβουλίου... 3. Τα όρια εκάστης ενορίας καθορίζονται υπό του οικείου Μητροπολιτικού Συμβουλίου... 8. Του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου προεδρεύει κατά προτίμησιν εις των εχόντων πλείονα προσόντα τακτικών εφημερίων της ενορίας διοριζόμενος υπό του οικείου Μητροπολίτου..." (αρθρ. 36), "1... 3. Δια αποφάσεων της Δ.Ι.Σ. δημοσιευομένων δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως καθορίζονται οι αρμοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας των Μητροπολιτικών Συμβουλίων" (άρθρ. 35), "Μέχρι της εκδόσεως των δια του παρόντος νόμου προβλεπομένων Προεδρικών Διαταγμάτων ή αποφάσεων της Ι.Σ.Ι. ή της Δ.Ι.Σ. εξακολουθούν εφαρμοζόμεναι αι μέχρι τούδε κείμεναι διατάξεις, εφ' όσον δεν αντίκεινται εις τας διατάξεις του παρόντος..." (άρθρ. 67). Κατά τον Κανονισμό 58/1975 της "Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος" (ΦΕΚ 4/1975) "περί αρμοδιοτήτων και τρόπου λειτουργίας των Μητροπολιτικών Συμβουλίων", το οικείο Μητροπολιτικό Συμβούλιο "υπογράφει τας μισθοδοτικάς καταστάσεις των Εφημερίων ή εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρον (του) προς τούτο" (άρθρ. 4 παρ. 3).

6. Επειδή με την από 4.9.1928 Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη "περί της διοικήσεως των Ιερών Μητροπόλεων των Νέων Χωρών", αποφασίσθηκε ότι "... προκειμένου και περί της διοικήσεως των εις το Θεοφρούρητον Κράτος της Ελλάδος τελευταίως περιελθουσών πολιτικώς Επαρχιών του καθ' ημάς Αγιωτάτου Αποστολικού και Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου... έγνωμεν και απεφασίσαμεν Συνοδικώς όπως τηρουμένου του επί των Επαρχιών τούτων ανωτάτου κανονικού δικαιώματος του Αγιωτάτου Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου, η διοίκησις εν τοις επί μέρους των Επαρχιών τούτων διεξάγηται εφεξής επιτροπικώς υπό της πεφιλημένης Αγιωτάτης Αδελφής Εκκλησίας της Ελλάδος... επί τοις εξής κυρωθείσιν εκκλησιαστικώς τε και πολιτικώς γενικοίς όροις: Α'. Άπασαι αι εις το Ελληνικόν κράτος περιελθούσαι επαρχίαι του Αγιωτάτου Αποστολικού και Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου, πλην της Αγιωτάτης Εκκλησίας της νήσου Κρήτης, διαφυλαττούσης το άχρι τούδε αυτόνομον αυτής καθεστώς, υπάγονται εφεξής υπό την άμεσον διακυβέρνησιν της Αγιωτάτης Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, επεκτεινούσης και επί των Επαρχιών τούτων εν πάσι το σύστημα της διοικήσεως και την τάξιν των ιδίων αυτής Επαρχιών. Β'. Άμεσος ως εκ τούτου κεντρική και των Επαρχιών τούτων ανωτέρα εκκλησιαστική αρχή αναγνωρίζεται εφεξής η εν Αθήναις Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, ής συμμετέχουσι και οι Μητροπολίται των Επαρχιών τούτων, καλούμενοι εις αυτήν κατ' ίσον αριθμόν προς τους εκ των Επαρχιών της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος προσκαλουμένους αρχιερείς και κατά τον αυτόν τρόπον και σύστημα και μετά των αυτών δικαιωμάτων Γ'. Κατ' ίσον αριθμόν και μετά των αυτών δικαιωμάτων συμμετέχουσι και παρεδρεύουσιν οι εκ των εν Ελλάδι Επαρχιών του καθ' ημάς Αγιωτάτου, Οικουμενικού Θρόνου και εν τω Διοικητικώ Συμβουλίω του Γενικού Εκκλησιαστικού Ταμείου και εν τω Εποπτικώ Συμβουλίω της Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως. Δ'. Οι των Επαρχιών του καθ' ημάς Αγιωτάτου Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου εν Ελλάδι αρχιερείς συμμετέχουσιν ωσαύτως υποχρεωτικώς και των Γενικών Συνόδων της Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος και ως εν σώμα συσκέπτονται και λαμβάνουσιν αποφάσεις από κοινού, εξ ίσου ισχυούσας και δια τας αυτόθι Επαρχίας του Πατριαρχικού Θρόνου. Ε'. Οι των εν Ελλάδι Επαρχιών του Πατριαρχικού Θρόνου αρχιερείς εκλέγονται εφεξής.... ΣΤ'... οι εν Ελλάδι αρχιερείς του Πατριαρχικού Θρόνου, δικάζονται καθ' όν τρόπον και οι αρχιερείς της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, κεκτημένοι μόνον το δικαίωμα του εκκλήτου ενώπιον του Οικουμενικού Πατριάρχου εν περιπτώσει ποινών αργίας ή καθαιρέσεως ή τινος τοιούτου. Ζ'. Ή τε χηρεία και η πλήρωσις επαρχίας τινός της περιοχής της δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Θρόνου αναγγέλλεται τω Οικουμενικώ Πατριάρχη υπό του Προέδρου της εν Αθήναις Ιεράς Συνόδου Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Ωσαύτως κατά τον αυτόν τρόπον αγγέλλεται τω Οικουμενικώ Πατριάρχη η πρόσκλησις των Μητροπολιτών του Οικουμενικού Θρόνου προς συμμετοχήν εις την εν Αθήναις Ιεράν Σύνοδον, τον Γενικόν Εκκλησιαστικόν Ταμείον και το Εποπτικόν Συμβούλιον της Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως, ως και εις τας Γενικάς Συνόδους της Ιεραρχίας. Η ανάληψις δε των ποιμαντορικών καθηκόντων αναγέλλεται προς τον Οικουμενικόν Πατριάρχην και δι' ιδίου γράμματος του εκλεγέντος νέου αρχιερέως, αποστελουμένου ωσαύτως δια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Η'. Δια της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος οι αρχιερείς των Πατριαρχικών Επαρχιών αποστέλλουσιν ωσαύτως κατ' έτος προς τον Οικουμενικόν Πατριάρχην αντίγραφον των προς την Ιεράν Σύνοδον της Ελλάδος τακτικών ετησίων εκθέσεων αυτών. Θ'. Οι εν Ελλάδι Μητροπολίται του Οικουμενικού Θρόνου μνημονεύουσι του ονόματος του Οικουμενικού Πατριάρχου...". Εξάλλου ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος (Ν. 590/77, ΦΕΚ Α'. 146) ορίζει στο άρθρο 1 παρ. 3 ότι "Η Εκκλησία της Ελλάδος περιλαμβάνει τας Μητροπόλεις της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, συμφώνως προς τον από 29ης Ιουν. 1850 Πατριαρχικόν και Συνοδικόν Τόμον και τας από Ιουλ. 1866 και Μαΐου 1882 Πατριαρχικάς Συνοδικάς Πράξεις και τας Μητροπόλεις των Νέων Χωρών, συμφώνως προς την από 4ης Σεπτεμβρίου 1928 Πατριαρχικήν και Συνοδικήν Πράξιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου...". Το άρθρο 7 παρ. 1 του αυτού νόμου ορίζει ότι "Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος συγκροτείται εκ του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, ως Προέδρου, και εκ δώδεκα μελών, ων τα μεν εξ λαμβάνονται εκ των εν ενεργεία Μητροπολιτών της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος ... τα δε λοιπά εξ λαμβάνονται... εκ των εν ενεργεία Μητροπολιτών των Νέων Χωρών". Το άρθρον 11 παρ. 1 του αυτού νόμου ορίζει ότι "Η Εκκλησία της Ελλάδος περιλαμβάνει την Αρχιεπισκοπήν Αθηνών και τας Μητροπόλεις: Α'. Της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος: α) Αιτωλίας και Ακαρνανίας, β)... γ) ʼρτης, δ)... και μα) Χαλκίδος. Β'. Του Οικουμενικού Πατριαρχικού Θρόνου: α) Αλεξανδρουπόλεως, β) ... δ) Νικοπόλεως και Πρεβέζης... και με) Χίου, Ψαρών και Οινουσών".

7. Επειδή, ενόψει των διατάξεων που πιο πάνω παρατέθηκαν, με την 4068/1981 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας έγινε δεκτό ότι ναι μεν όλες οι Μητροπόλεις της Ελλάδος (πλην Κρήτης) υπάγονται, καταρχήν, διοικητικά στην Εκκλησία της Ελλάδος, από πολλών, όμως, απόψεων υφίσταται διαχωρισμός των Μητροπόλεων των "νέων χωρών", γιατί το Οικουμενικό Πατριαρχείο διατηρεί επ' αυτών ιδιαίτερο δεσμό που εκδηλώνεται με τους διαλαμβανόμενους στις ανωτέρω διατάξεις ορισμούς. Έτσι, υφίσταται, από πολλές απόψεις κατανομή του χώρου της Ελλάδος (εκτός Κρήτης, όπου ισχύει ειδικό καθεστώς) σε δύο εδαφικές περιφέρειες, εκ των οποίων η μία ανήκει στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδος και η άλλη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, τα όρια των οποίων, προσδιορισθέντα με την ανωτέρω Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη, αναγνωρίζει και ο ανωτέρω Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος. Περαιτέρω, με την ίδια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας έγινε δεκτό, καθ' ερμηνεία του άρθρου 11 παρ. 2 του πιο πάνω Καταστατικού Χάρτη που ορίζει ότι "Η εδαφική περιφέρεια, η ονομασία, ως και αι έδραι των Μητροπόλεων καθορίζονται δι' αποφάσεων της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας, ως οι Ιεροί Κανόνες διακελεύουν, δημοσιευομένων δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως...", ερμηνευόμενου σε συνδυασμό με τις λοιπές διατάξεις του Καταστατικού Χάρτη και της ανωτέρω Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξης, ότι η μεταβολή της εδαφικής περιφερείας ομόρων Μητροπόλεων που συνεπάγεται περιορισμό της εδαφικής περιφέρειας του Οικουμενικού Πατριαρχείου δεν είναι επιτρεπτή παρά μόνο με τη συναίνεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στη δίκη επί της οποίας εκδόθηκε η πιο πάνω απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο εκπροσωπών στην παρούσα δίκη την Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, Μητροπολίτης Μ. (Κ.) είχε, τότε, ζητήσει ατομικώς, την ακύρωση της από 26.2.1980 αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδας (που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β' 358/9.4.1980 με την υπ' αριθμ. 875 πράξη του Προέδρου της Ιεράς Συνόδου), με την οποία είχε αποφασισθεί οι Ενορίες Αγίας Ελεούσας Γεφύρας και Αγίας Τριάδας Κεραμάτων, που υπήγοντο μέχρι τότε εκκλησιαστικώς στην Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, να υπαχθούν στην Ιερά Μητρόπολη Άρτας. Η αίτηση ακυρώσεως εκείνη έγινε δεκτή και η εν λόγω απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος ακυρώθηκε με την ως άνω 4068/1981 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Τούτο δε γιατί, ενώ κατά τις παρατεθείσες διατάξεις, η Ιερά Μητρόπολη Άρτας ανήκε στην Αυτοκέφαλο Εκκλησίας της Ελλάδας και η Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, με την απόφαση εκείνη της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας επείρχετο μείωση της εδαφικής περιφέρειας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, χωρίς για την εν λόγω μεταβολή να έχει συναινέσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

8. Επειδή η αρμοδιότητα του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας για την έκδοση των προσβαλλόμενων μισθοδοτικών καταστάσεων, κατά το μέρος που αναφέρεται στη μισθοδοσία των Εφημερίων των ενοριακών Ιερών Ναών Αγίας Ελεούσας Γεφύρας και Αγίας Τριάδας Κεραμάτων, στηρίζεται στην προαναφερθείσα από 26.2.1980 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία επιχειρήθηκε, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα, η μείωση της εδαφικής περιφέρειας του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την απόσπαση των αντίστοιχων πιο πάνω ενοριών από την Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης και την υπαγωγή τους στην Ιερά Μητρόπολη Άρτας (ΦΕΚ Β' 358/9.4.1980). Δεδομένου, όμως, ότι η τελευταία αυτή απόφαση ακυρώθηκε, με την 4068/1981 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι ήδη προσβαλλόμενες μισθοδοτικές καταστάσεις, του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας αναρμοδίως ως προς τους Εφημερίους των πιο πάνω δύο ενοριακών Ιερών Ναών εξεδόθησαν, αφού απώλεσαν το νόμιμο έρεισμά τους και για το λόγο αυτό, που βάσιμα προβάλλεται, πρέπει να ακυρωθούν.

9. Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του προϊσχύσαντος Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (ν. 671/1943, ΦΕΚ 324/27.9.1943), "Η Εκκλησία της Ελλάδος... περιλαμβάνει την τε Αυτοκέφαλον Εκκλησίαν της Ελλάδος και τας εν αυτή Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, συναδά τω Νόμω 3615/1928 και τη από 4 Σεπτεμβρίου του αυτού έτους Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου... και διοικείται υπό των κανονικών αυτής εν ενεργεία Αρχιερέων..." (άρθρ. 1), "Η διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος... σύγκειται εκ του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, ως Προέδρου, και δώδεκα μελών, ων τα μεν εξ λαμβάνονται εκ των εν ενεργεία Αρχιερέων της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά την σειράν των πρεσβείων της αριχερωσύνης, τα δε λοιπά εξ κατά αυτόν τρόπον εκ των εν Ελλάδι εν ενεργεία Μητροπολιτών του Οικουμενικού Θρόνου..." (άρθρ. 4), "1. Η Ιερά Σύνοδος εκδίδει διατάξεις, ισχυούσας καθ' άπασαν την Εκκλησίαν της Ελλάδος και αναφερομένας εις ζητήματα πίστεως, λατρείας, εκκλησιαστικής πειθαρχίας, οργανώσεως και της εσωτερικής διοικήσεως της Εκκλησίας, συμφώνως προς τους ιερούς κανόνας και τους νόμους του Κράτους..." (άρθρ. 6), "1. Η Εκκλησία της Ελλάδος περιλαμβάνει την Αρχιεπισκοπή Αθηνών και τας Μητροπόλεις: Α) Της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος: α)... γ) Άρτης... λγ) Χαλκίδος. Β) Του Οικουμενικού Πατριαρχικού Θρόνου α)... κβ) Νικοπόλεως και Πρεβέζης λγ) Χίου" (άρθρ. 12).

10. Επειδή η αρμοδιότητα του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας για την έκδοση των προσβαλλόμενων μισθοδοτικών καταστάσεων, κατά το μέρος που αναφέρεται στη μισθοδοσία των Εφημερίων των ενοριακών Ιερών Ναών Παναγίας Βλαχέρνας, Αγίου Δημητρίου Γραμμενίτσας, Ζωοδόχου Πηγής Καλαμιάς, Αγίου Γεωργίου Κωστακιών, Αγίου Νικολάου Ρόκας και Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Χαλκιάδων στηρίζεται στην από 29.9.1952 προγενέστερη απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία είχε αποφασισθεί η απόσπαση των αντίστοιχων πιο πάνω Ενοριών από την Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης και η υπαγωγή τους στην Ιερά Μητρόπολη Άρτας, με ανάλογη μείωση της εδαφικής περιφέρειας του Οικουμενικού Πατριαρχείου (Η Ενορία της Ζωοδόχου Πηγής Καλαμιάς ιδρύθηκε μεταγενέστερα με το Πρ. Δ/μα 35/1976 (ΦΕΚ Α' 304/2.11.1976) αποσπασθείσα από την Ενορία Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Χαλκιάδων). Καθώς, όμως, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ούτε για τη μεταβολή αυτή είχε συναινέσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο (βλ. τα 678/9.12.1984 και 726/25.7.1992 έγγραφα του Οικουμενικού Πατριαρχείου προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος), όπως ήταν αναγκαίο, κατά την έννοια των πιο πάνω διατάξεων των άρθρων 1, 4, 6 και 12 του προϊσχύσαντος Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος - ν. 671/1943) και της από 4.9.1928 Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξης. Συνεπώς, η από 29.9.1952 κανονιστικού περιεχομένου απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά το μέρος που αναφέρεται στην εν λόγω μείωση της εδαφικής περιφέρειας του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την απόσπαση Ενοριών από την Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, είχε εκδοθεί αντίθετα με το νόμο, χωρίς τη συναίνεση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και, άρα, αναρμοδίως, με τις ήδη προσβαλλόμενες μισθοδοτικές καταστάσεις του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας καθορίσθηκε η μισθοδοσία των Εφημερίων των πιο πάνω Ιερών Ναών, των οποίων οι Ενορίες δεν είχαν νομίμως υπαχθεί στην εδαφική περιφέρεια της εν λόγω Ιεράς Μητροπόλεως.

11. Επειδή η εν λόγω από 29.9.1952 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχουσα κανονιστικό χαρακτήρα, έπρεπε κατά το Σύνταγμα και το νόμο (άρθρ. 1 του β. δ/τος της 1/16.2.1833) να είχε δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Καθώς, όμως, βεβαιώνεται στο 201/401/2.4.1998 έγγραφο της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος προς το Συμβούλιο της Επικρατείας, η εν λόγω απόφαση δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ή με κάποιο άλλο τρόπο). Συνεπώς, οι προσβαλλόμενες μισθοδοτικές καταστάσεις του Μητροπολιτικού Συμβουλίου Άρτας, κατά το μέρος που αναφέρονται στους Εφημέριους των λοιπών ως άνω ενοριακών Ιερών Ναών (πλην, δηλαδή, εκείνων της Αγίας Ελεούσας Γεφύρας και Αγίας Τριάδας Κεραμάτων) αναρμοδίως και για το λόγο αυτό, αυτεπαγγέλτως ερευνώμενο, εξεδόθησαν και πρέπει, προεχόντως γι' αυτό, να ακυρωθούν, αφού στηρίχθηκαν σε κανονιστική απόφαση μη δημοσιευθείσα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

12. Επειδή, συνακόλουθα, οι προσβαλλόμενες μισθοδοτικές καταστάσεις του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας πρέπει να ακυρωθούν, τόσο κατά το μέρος που αφορούν την μισθοδοσία των Εφημερίων των ενοριακών Ιερών Ναών Αγίας Ελεούσας Γεφύρας και Αγίας Τριάδας Κεραμάτων, όσο κατά το μέρος που αφορούν την μισθοδοσία των Εφημερίων των ενοριακών Ιερών Ναών Παναγίας Βλαχέρνας, Αγίου Δημητρίου Γραμμενίτσας, Ζωοδόχου Πηγής Καλαμιάς, Αγίου Γεωργίου Κωστακιών, Αγίου Νικολάου Ρόκας και Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Χαλκιάδων, κατ' αποδοχή της κρινόμενης αίτησης.

Δ ι α  τ α ύ τ α

Δέχεται την αίτηση. Ακυρώνει τις μισθοδοτικές καταστάσεις που εκδόθηκαν από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτας και αφορούν τη μισθοδοσία των Εφημερίων των Ιερών Ναών Παναγιάς Βλαχέρνας, Αγίου Δημητρίου Γραμμενίτσας, Αγίας Ελεούσας Γεφύρας, Ζωοδόχου Πηγής Καλαμιάς, Αγίας Τριάδας Κεραμάτων ή Κεραμωτών, Αγίου Γεωργίου Κωστακιών, Αγίου Νικολάου Ρόκας και Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Χαλκιάδων, των μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου, Μαρτίου και Απριλίου 1996 και του Δώρου Πάσχα 1996. Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου και Επιβάλλει στην Ιερά Μητρόπολη Άρτας για τη δικαστική δαπάνη της αιτούσας Ιεράς Μητρόπολης Νικοπόλεως και Πρεβέζης είκοσι οκτώ χιλιάδες (28.000) δραχμάς. Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 13 Οκτωβρίου 1998

Ο Προεδρεύων Σύμβουλος Γ. Σταυρόπουλος Ο Γραμματέας του Γ' Τμήματος Αντ. Γαϊτάνης

και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 25ης Φεβρουαρίου 1999.

Ο Προεδρεύων Σύμβουλος Γ. Σταυρόπουλος Η Γραμματέας Μ. Παπασαράντη